Foodmiles

Hoeveel energie kost het transport van levensmiddelen eigenlijk? De tabel uit over energiegebruik van levensmiddelentransport geeft hier meer inzicht in. De eenheid is MJ/kg per 1000km (MegaJoule energie gebruik per kilogram levensmiddel per 1000 kilometer afstand)

Transport-middel

MJ/kg per 1000 km

Boot

0,2 - 1,0

Trein

1,0

Vrachtwagen

2,0 - 5,0

Vliegtuig

10 - 25

Auto

50 - 250

 Bron: C.E. Dutilh,, K.J. Kramer, Energy Consumption in the Food Chain, Ambio Vol. 29 No.

Met welk vervoermiddel is mijn groente of fruit naar Nederland gekomen?

Dat kun je vaak niet op de verpakking zien. In ’t algemeen valt er wel iets over te zeggen[2]. Met het vliegtuig worden vaak verse, bederfelijke producten van een ander continent vervoerd. Denk aan asperges, boontjes, peultjes, verse kruiden, exotisch fruit en rijp geplukt fruit. Vrachtwagen en boot worden ingezet voor producten die niet zo snel bederven: appels, peren, druiven, bananen, avocado’s, uien, knoflook, suikermaïs, geeft Milieucentraal op de website als voorbeelden aan.

Een handige tool, mits goed begrepen, is de Groente- en fruitkalender van Milieucentraal[3]. Hier worden 5 klassen gehanteerd, waarbij A de minste broeikasgassen verbruikt ten aanzien van teelt en transport:

1. Vollegrondsproducten van het seizoen, meestal uit Nederland
2. Nederlandse vollegrondsproducten die weinig energie-intensief zijn en Zuid-Europese vollegrondsproducten die per vrachtwagen of zeeschip zijn ingevoerd. Voorbeelden zijn bananen, grapefruit en sinaasappelen.
3. Veel groente en fruit die in Nederlandse verwarmde kassen zijn geteelt en importproducten waarvan teelt of transport vrij veel energie vraagt. Zoals aardbeien die (maximaal 4.000 km) per vliegtuig komen, en zacht fruit dat per boot komt uit Chili, Argentinië en Uruguay; maar ook producten die per boot uit China of Nieuw-Zeeland komen.
4. Intentsieve kas-teeltproducten zoals aardbeien en alles wat een lange vliegreis heeft gemaakt (vliegtuig 4000 km tot 8.500 km). Ook groenten of fruit uit de intensieve Nederlandse kasteelt valt in klasse D, zoals aardbeien uit mei en april.
5. Zacht fruit uit verwarmde Nederlandse kassen, ingevlogen spullen zoals asperges (vliegtuig >8.500 km). Ook zachtfruit uit de Nederlandse verwarmde kas (braam, blauwe bes) kan in deze klasse vallen.

Opmerkingen ten aanzien van de kalender:

1. In de praktijk kunnen er in dezelfde maand sperziebonen te koop zijn uit Nederlandse kassen of Senegalese boontjes van de vollegrond. Van de vollegrond is lager in energie dan uit de kas. Een consument moet dus in de winkel goed opletten op de herkomst van een product in een bepaalde maand.
2. Het feit dat er verwarmde en onverwarmde kassen en/of warmte-terug-leverende kassen zijn, zie je niet meteen terug in de kalender. Wel is dit versleuteld in het getoonde land per maand waarin je bijvoorbeeld een tomaat zou willen kopen. In de PDF-versie van de groente-en fruitkalender van milieucentraal staat wel meer informatie over verwarmde of niet-verwarmde kas.
3. De kalender kan door de consument verkeerd worden geïnterpreteerd. De meest voor de hand liggende interpretatie van de kalender is voor bv. komkommer dat deze altijd in klasse B valt. Dus je kunt al vrij snel concluderen dat je prima komkommer kunt eten het gehele jaar. Echter komkommer uit Nederland buiten de periode mrt-okt wordt gewoon niet vermeld. Waarschijnlijk is deze dan wel beschikbaar uit de Nederlandse kas en valt deze in de categorie C. Je dient dus goed te beseffen dat de geboden opties de beste opties in de betreffende maanden zijn. En dat de slechtere opties er in de winkel wel zijn, maar in de online kalender niet vernoemd worden. CORRECTIE: ZE WORDEN WEL GENOEMD ALS JE OP C OF DE OF E KLIKT TIJDENS HET ZOEKEN